ZOFIA LIPECKA
​
​
​
PO JEDWABNEM
2003. Wideoinstalacja, dźwięk, lustra.
​
4 wideo wyÅ›wietlane na dwóch przeciwlegÅ‚ych Å›cianach; pozostaÅ‚e prostopadÅ‚e Å›ciany pokryte dużymi lustrami; 2 gÅ‚oÅ›niki umożliwiajÄ… sÅ‚uchanie lektury fragmentu Å›wiadectwa Szmula Wasersztajna (wg. książki J-T. Grossa SÄ…siedzi. Historia ZagÅ‚ady żydowskiego miasteczka. wyd. Pogranicze. 2000. Sejny). Filmy wideo pokazujÄ… twarze 75 osób różnych narodowoÅ›ci i pokoleÅ„ w trakcie sÅ‚uchania tegoż Å›wiadectwa.
"Tu oglÄ…damy siebie, musimy pytać o swój stosunek do ludobójstwa, którego dokonali na Å»ydach Polacy, sÅ‚uchajÄ…c bodaj najbardziej poruszajÄ…cego i przerażajÄ…cego fragmentu „SÄ…siadów” Jana Tomasza Grossa - Å›wiadectwa Szmula Wasersztajna o wydarzeniach w Jedwabnem. GÅ‚os czytajÄ…cego ten fragment Andrzeja Seweryna przedziera siÄ™ przez trudny do zidentyfikowania, ale drażniÄ…cy szum (dźwiÄ™k samolotu?, odgÅ‚os silników?, szum informacyjny?), ale po pewnym czasie w zasadzie już tego szumu nie sÅ‚yszymy.
CzytajÄ…c już dość dawno relacjÄ™ Wasersztajna, moja wyobraźnia wytworzyÅ‚a obrazy nie do zniesienia. To jest tak silne, że nawet po zamkniÄ™ciu książki, te sÅ‚owa i obrazy wciąż wracajÄ…. Wciąż bolÄ…. I teraz ten obraz wróciÅ‚ ze zwielokrotnionÄ… siÅ‚Ä…."
​
Iza Kowalczyk. "Historia jako symulacja czy historia jako rana?". Obieg 27.03.2008.
​