PO JEDWABNEM

2003. Wideoinstalacja, dźwięk, lustra.

​

4 wideo wyświetlane na dwóch przeciwległych ścianach; pozostałe prostopadłe ściany pokryte dużymi lustrami; 2 głośniki umożliwiają słuchanie lektury fragmentu świadectwa Szmula Wasersztajna (wg. książki J-T. Grossa Sąsiedzi. Historia Zagłady żydowskiego miasteczka. wyd. Pogranicze. 2000. Sejny). Filmy wideo pokazują twarze 75 osób różnych narodowości i pokoleń w trakcie słuchania tegoż świadectwa. 

 

"Tu oglądamy siebie, musimy pytać o swój stosunek do ludobójstwa, którego dokonali na Żydach Polacy, słuchając bodaj najbardziej poruszającego i przerażającego fragmentu „Sąsiadów” Jana Tomasza Grossa - świadectwa Szmula Wasersztajna o wydarzeniach w Jedwabnem. Głos czytającego ten fragment Andrzeja Seweryna przedziera się przez trudny do zidentyfikowania, ale drażniący szum (dźwięk samolotu?, odgłos silników?, szum informacyjny?), ale po pewnym czasie w zasadzie już tego szumu nie słyszymy.

Czytając już dość dawno relację Wasersztajna, moja wyobraźnia wytworzyła obrazy nie do zniesienia. To jest tak silne, że nawet po zamknięciu książki, te słowa i obrazy wciąż wracają. Wciąż bolą. I teraz ten obraz wrócił ze zwielokrotnioną siłą." 

​

Iza Kowalczyk. "Historia jako symulacja czy historia jako rana?". Obieg 27.03.2008. 

​